Suçun Yaygınlaşması ve Suçlunun Yüceltilmesinde Medyanın Rolü

Toplum olarak, suç ve suçlu konusunda giderek daha tepkisiz davranıyoruz. Öyle ki, kimi aşağılık suç ve suçluları bile neredeyse benimsemeye ve hayatın önlenemez gerçeği olarak görmeye başladık. Hatta bazı suçlara karşı sempati ve özenme gibi korkunç durumlarla yüz yüze olduğumuzu söyleyebiliriz.

Son günlerde Hüseyin Üzmez olayı bağlamında, medyada yaşananlara baktıkça durumun vahametini daha açık olarak görenlerdenim. Herifçioğlunun çıkmadığı kanal, röportaj vermediği gazete kalmadı neredeyse… 70 küsurluk kart teke, yaptığı rezalet marifetmiş gibi kapı kapı dolaşarak şov yapıyor. 14 yaşındaki bir kıza cinsel istismarda bulunma aşağılığını güzel dinimizle savunma zavallılığına düşüyor. Rating müptelası medyamız ise çekinmeden buna çanak tutuyor. Bazı medya temsilcileri “seni sorularımla döverim” saçmalığıyla milleti kandırmaya çalışarak esas amaçlarının rating olduğunu gizliyor. Muhabirin teki, Kadıköy vapur iskelesinde, kart tekemizle röportajına devam ederken insanlarımız yanından yöresinden tepki vermeden geçebiliyor. Kimi cılız “Utan, Utan!” sesleriyse boğazın küçük dalgalarının şıpırtısında kaybolup gidiyor. İşin ilginç tarafı oradan geçen bazı cahillerin “Geçmiş olsun.” diyebilmesiydi. Aslolan, cezayı devletin yani hukuk sisteminin vermesidir. Ancak hâlâ toplumun arasına karışma yüzsüzlüğünü gösteren Hüseyin Üzmez’in oracıkta -en azından- toplumun tükürüğü cezasıyla karşılaşmasını ve yüzleşmesini beklerdim.

Toplumun suç ve suçluya karşı gittikçe daha duyarsız ve tepkisiz kalmasının birçok sebebinden birisi de medyanın tutumudur. Rating uğruna yapılan yanlışlar neticesinde, toplumun suça bakışı giderek değişiyor. Muhabir, program yapımcısı, yazar vb. medya mensuplarının bu gibi suçluları el üstünde tutarcasına ağırlamaları, ilk önce kendileri röportaj yapmak için birbirleriyle yarışmaları, yaptıkları haberlerde özendirici bir tutum benimsemeleri suçun ve suçlunun toplumsal hafızaya olumlu kodlarla işlenmesine sebep oluyor.

Geçmişte ve günümüzde, medyanın peşinde koştuğu kişiliklere kısa bir göz atmamız olayın boyutunu ortaya koyacaktır diye düşünüyorum. Vakti zamanında, medyamızın önde gelen bazı isimleri, bebek katili Apo ile röportaj yapmak için Bekaa Vadisi’ni ve Kuzey Irak’ı su yolu yapmış, Apo’nun kapısında yatmışlardı. Yapılan haberler ve yorumlar genelde tatlı-sert bir içeriğe sahip oluyor, terör örgütünün neredeyse haklı gerekçeleri(!) neticesine varıyordu. Birçok medya mensubu hapishanedeki ve dışarıdaki mafya liderleriyle röportaj yapmak için birbirleriyle yarışmış, sonuçta onları birer idol gibi gösteren içeriğe sahip dizi haberler yapmışlardı. Kendilerinden yaşça çok küçük kadınlarla birlikte olan işadamı, sanatçı, kral, diktatör gibi kişilerin şaşaalı yaşamları, genç kızlardan oluşan haremleri, kadına sadece cinsel meta olarak bakmaları yüceltilerek sunuluyor ve bu konuda da belli bir sempati, özenti veya en azından bir hoşgörünün yolu açılıyordu.

Bazı haberlerde suçluların, “baron”, “kral”, “baba” gibi yüceltici lakaplarıyla birlikte sunulmaları, haberlerin medyayı, dolayısıyla toplumsal hafızayı günlerce meşgul etmesi, kimi haberlerin ya yüzeysel olarak işlenip geçilmesi ya da nerdeyse hiç işlenmemsi gerekirken ısrarla gündemde tutulması gibi durumlar da medyanın olumsuz tavırlarına örnek olarak gösterilebilir.

Öte yandan “fikir” ile “suç” ve “düşünce” ile “suç” gibi asla yan yana gelemeyecek kelimelerden üretilen fikir suçu, fikir suçlusu, düşünce suçu, düşünce suçlusu kavramlarıyla medya neredeyse hiç ilgilenmiyor; fikreden ve düşünen az sayıda insan mahkeme ya da hapishane köşelerinde süründürülüyordu. Sözüm ona bu suçların(!) reklamları medyada yeterince yer almadığı için ülkemde fikir suçu, fikir suçlusu, düşünce suçu ve düşünce suçlusu sayısında sürekli bir azalma görülüyor, düşünme gibi pahalı ve bedel isteyen bir meziyet toplum hayatından tecrit ediliyor, rejim kurtuluyordu.

Toplumun, diğer aşağılık ve yüz kızartıcı suçların müptelası olmasının, zevk kültürünün hayata yerleşmesinin, hayvani özgürlüğün kapılarının ardına kadar açılmasının, devlete ve rejime -gözle görülen- bir zararı olmadıktan sonra, ne önemi var ki?

Süleyman S. Aras

Bu yazıyı paylaş: